Το καντήλι το έχει θεσπίσει η Εκκλησία μας και η λέξη καντήλι, κανδήλα παράγεται από την Λατινική λέξη candela (Candeo = λάμπω, καίγομαι).
Τι συμβολίζει το καντήλι; Γιατί το ανάβουμε; Ο Άγιος Νικόλαος Επίσκοπος Αχρίδος διευκρινίζει:
• Πρώτον. Γιατί η πίστη μας είναι
φως. Ο Χριστός είπε: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου». Το φως της κανδήλας μας θυμίζει το φως, με το οποίο ο Χριστός καταυγάζει τις ψυχές μας.
φως. Ο Χριστός είπε: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου». Το φως της κανδήλας μας θυμίζει το φως, με το οποίο ο Χριστός καταυγάζει τις ψυχές μας.
• Δεύτερον: Για να μας θυμίζη ότι και η ζωή μας πρέπει να είναι φωτεινή σαν των αγίων.
• Τρίτον: Για να είναι έλεγχος στα σκοτεινά μας έργα και στις κακές μας ενθυμήσεις και επιθυμίες. Και έτσι να τα επαναφέρη όλα στο δρόμο του φωτός του αγίου Ευαγγελίου.
• Τέταρτον: Είναι μία μικρή δική μας θυσία, σημείο και δείγμα της ευγνωμοσύνης και της αγάπης, που οφείλουμε στον Θεό για τη μεγάλη θυσία που έκαμε για μας.
• Πέμπτον: Για να είναι φόβητρο στις δυνάμεις του σκότους, που μας επιτίθενται με ιδιαίτερη πονηρία πριν και κατά την ώρα της προσευχής και θέλουν να απομακρύνουν τη σκέψη μας από τον Θεό. Οι δαίμονες αγαπούν το σκοτάδι και τρέμουν το φως: Και του Χριστού και εκείνων που αγαπούν τον Χριστό.
• Έκτον: Για να μας παρακινή σε αυτοθυσία. Όπως δηλαδή με το λάδι καίγεται στο καντήλι το φυτίλι, έτσι και το δικό μας θέλημα να καίγεται με τη φλόγα της αγάπης για τον Χριστό και να υποτάσσεται πάντοτε στο θέλημα του Θεού.
• Έβδομον: Για να μάθουμε ότι: Όπως δεν ανάβει το καντήλι χωρίς τα δικά μας χέρια, έτσι και το εσωτερικό καντήλι της καρδιάς μας δεν ανάβει χωρίς τα χέρια του Θεού. Οι κόποι των αρετών μας είναι η καύσιμη ύλη (το φυτίλι και το λάδι), που για να ανάψουν και να φωτίσουν χρειάζονται το «πυρ» του Αγίου Πνεύματος».
Το λάδι συμβολίζει το άπειρο έλεος του Θεού. Γι’ αυτό πρέπει να είναι το καλύτερο που διαθέτουμε και όχι σπορέλαιο… Ο Άγιος Συμεών ο Θεολόγος λέγει: «Το του Θεού υπεμφαίνει έλεος».
«Το λαδάκι στα νηστικά παιδιά ή στο εικονοστάσι;»
(αληθινή ιστορία, θαύμα της Παναγίας)
Στο Περιοδικό «Σπίθα» διαβάζουμε το εξής θαύμα:
«Ήταν παραμονή του Ευαγγελισμού, 24 Μαρτίου του 1942, και ήμασταν στη Δράμα, στην ιδιαιτέρα μου πατρίδα. Η ξένη κατοχή ήταν Βουλγάρικη. Οι στερήσεις, οι αρρώστιες και η πείνα είχαν πάρει τρομακτικές διαστάσεις και ο θάνατος θέριζε κάθε μέρα μικρούς και μεγάλους και ιδιαιτέρως τα παιδιά.
Μεταξύ των συγγενών μου είχα και μία μακρινή θεία, χήρα με πέντε παιδιά. Τον άνδρα της τον είχαν σκοτώσει οι κατακτηταί πριν από έξι μήνες στις σφαγές, στις 29 Σεπτεμβρίου του 1941. Από τρόφιμα της είχαν απομείνει ένα δάχτυλο ελαιόλαδο και μία «χούφτα» καλαμποκάλευρο.
Εκείνο λοιπόν το απόγευμα σκέφτηκε ότι αύριο, του Ευαγγελισμού, είχε έστω και κάτι λίγο για τροφή στα παιδιά, εκατό δράμια αλευράκι κ᾽ ένα δάχτυλο λαδάκι.
Ξαφνικά τα μάτια της έπεσαν πάνω στο σβησμένο καντήλι, που ήταν κρεμασμένο μπροστά στο εικονοστάσι, και τότε μπήκε στο δίλημμα• το λαδάκι στα νηστικά παιδιά της η στο εικονοστάσι με την εικόνα του Ευαγγελισμού;
Αποφασιστικά όμως έκανε το σταυρό της και είπε στην Παναγία• «Παναγία μου, εγώ θα σου ανάψω το καντήλι, γιατί η μέρα που ξημερώνει είναι πολύ μεγάλη για την πίστι μας, αλλά και Συ όμως ανάλαβε να μου θρέψης τα παιδιά».
Πήρε το λιγοστό λαδάκι και μ᾽ αυτό άναψε το καντήλι της Παναγίας. Το ιλαρό του φως φώτισε το φτωχικό σπίτι και η καρδιά της γέμισε από γαλήνη. Αυτό τους συνώδευσε στη βραδινή τους προσευχή και στον ύπνο τους όλο εκείνο το αξέχαστο βράδυ.
Την άλλη μέρα, μετά τη θεία Λειτουργία, η θεία μου άνοιξε το ντουλάπι, για να πάρη το λιγοστό αλεύρι, και έμεινε άφωνη. Τι βλέπει; Το «λαδερό» γεμάτο λάδι μέχρι πάνω, και δύο σακκούλες γεμάτες αλεύρι και μακαρόνια!!!
Σταυροκοπήθηκε η γυναίκα πολλές φορές, δοξάζοντας και ευχαριστώντας το Θεό και την Παναγία για το μεγάλο θαύμα, αλλά δεν είπε σε κανένα τίποτα. Για δύο χρόνια ούτε το λάδι άδειαζε από το μπουκάλι ούτε και το αλεύρι «σώθηκε» ποτέ, παρά την καθημερινή τους χρήσι για έξι στόματα, για ανταλλαγή με άλλα τρόφιμα και για κρυφή ελεημοσύνη. Αλλά και το καντήλι παρέμεινε από τότε μέρα – νύχτα αναμμένο, μαρτυρώντας με το άσβεστο φως του τη ζωντανή πίστι αυτής της ευλογημένης γυναίκας».