Το οχυρό «Ανατολική Μεσόγειος»
Ο κόμπος έφτασε στο χτένι για την Αθήνα, η οποία διεμήνυσε οριοθέτηση ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο έπειτα από τριάντα οχτώ χρόνια, που υπεγράφη το Δίκαιο της Θάλασσας και καθόρισε με βάση το νομικό τμήμα των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ). Παρόλα αυτά, όλα αυτά τα χρόνια δεν έχει καθοριστεί ελλαδική ΑΟΖ. Για άλλη μια φορά, η προκλητικότατη Τουρκία επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα στο Αιγαίο και την
Ανατολική Μεσόγειο, δοκιμάζοντας την μέχρι τώρα ελαστική και κατευναστική πολιτική της ελληνικής πλευράς.
Πέρα από τα γνωστά και συνεχιζόμενα επεισόδια στον Έβρο, η Τουρκία δεν αρκείται σε αυτά και κλιμακώνει εκ νέου το κλίμα. Οι απειλές που πραγματοποιούνται καθημερινά από την Άγκυρα για προσεχείς γεωτρήσεις εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (Νοτίως της Κρήτης), σε συνδυασμό με τους προκλητικούς χάρτες που δημοσίευσε ο υπεύθυνος αεροναυτιλίας του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, αναδεικνύουν ότι η Τουρκία είναι αποφασισμένη να προχωρήσει σε γεωτρήσεις. Δεν περιμέναμε κάτι διαφορετικό, εφόσον μέχρι τώρα η Τουρκία τις απειλές της, τις μετουσιώνει σε πράξη, την ίδια στιγμή που η ελληνική πλευρά παραμένει απαθής και αναμένει μόνο την πολιτική υποστήριξη των δυτικών και των Ευρωπαίων εταίρων της.
Μετά την χαρτογραφική παρουσίαση των περιοχών στις οποίες θέλει η Άγκυρα να προχωρήσει σε γεωτρήσεις, στις 3 Ιουνίου «χτύπησε» ο Τούρκος ΥπΕξ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο κ. Τσαβούσογλου, αφού δήλωσε πως «η Αγία Σοφία κατακτήθηκε και ανήκει στην Τουρκία» επανέλαβε για μία ακόμη φορά την πάγια ανυπόστατη της θέση, ότι δηλαδή τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα. Αναφερόμενος, στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, ο κ. Τσαβούσογλου το ενέταξε στο πλαίσιο υπεράσπισης των τουρκικών συμφερόντων, κατά τα λεγόμενα του, στην υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας. «Πριν υπογράψουμε μια συμφωνία με τη Λιβύη, καθορίσαμε επίσης τα δυτικά όρια της υφαλοκρηπίδας. Εδώ, η Ελλάδα ισχυρίζεται ότι παραβιάζονται τα δικαιώματά της» δήλωσε για να συνεχίσει σε ακόμη πιο προκλητικούς τόνους. «Τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα, μόνο χωρικά ύδατα που φτάνουν τα 6 ναυτικά μίλια».
Παράλληλα με τα τεκταινόμενα του Έβρου και τα εκεί οχυρωματικά έργα που πραγματοποιούνται, η ελληνική κυβέρνηση διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να παραμείνει απλός παρατηρητής των προκλήσεων των Τούρκων. Ο Υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, σε ομιλία του στη Βουλή των Ελλήνων, ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα αν χρειαστεί «θα δείξει τα δόντια της». Αυτούσια η δήλωση. «Η Ελλάδα δεν παρακολουθεί. Ενίοτε δείχνει και τα δόντια της. Τα δείξαμε στην απόπειρα παραβίασης των συνόρων μας στον Έβρο και σε αυτό τον δρόμο κινούμαστε. Έχουμε δηλώσει ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές μας. Σε περίπτωση που η Τουρκία προχωρήσει σε όξυνση της επιθετικής πολιτικής της, έχουμε απάντηση».
Ο Ιταλός Υπουργός Εξωτερικών, Λουίτζι Ντι Μάιο, αναμένεται να βρεθεί στην Αθήνα στις 9 Ιουνίου και το κύριο θέμα που προβλέπεται να απασχολήσει την επίσημη συνάντηση είναι ο καθορισμός των ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών. Παράλληλα, εκκρεμούν και οι συνομιλίες με την Αίγυπτο για το ίδιο ζήτημα, λόγω της απρόοπτης εξέλιξης των περασμένων μηνών με τον κορωνοϊό. Εν τούτοις, το θέμα επανήλθε επί τάπητος στην πρόσφατη πενταμερή τηλεδιάσκεψη των ΥπΕξ Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου, Γαλλίας και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και αναμένεται να υπάρξουν σύντομα νεότερα σε σχέση με τις συνομιλίες Ελλάδας-Αιγύπτου, αφού τα περιοριστικά μέτρα σιγά-σιγά αίρονται.
Κατά των τουρκικών προκλήσεων στράφηκαν λεκτικά και οι ΗΠΑ, αφού ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος και για θέματα Ενέργειας, Φράνσις Φάνον, ζήτησε «να σταματήσουν όλες οι προκλητικές ενέργειες που μπορεί να υπονομεύσουν την επενδυτική εμπιστοσύνη και την πολιτική σταθερότητα στην περιοχή», βλέποντας δύο συμμαχικά κράτη, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, να οδηγούνται σε διπλωματική, μέχρι στιγμής, σύγκρουση.
Σε ομιλία του προ ολίγων ημερών σε διαδικτυακή συζήτηση, με θέμα τα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου την περίοδο του κορωνοϊού, που διοργάνωσε το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, ο κ. Φάνον τόνισε ότι «δεν σχολιάζουμε τα θαλάσσια σύνορα των χωρών, αλλά ένα μνημόνιο δεν μπορεί να επηρεάσει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τρίτων χωρών όπως η Ελλάδα. Το διεθνές δίκαιο της θάλασσας αναγνωρίζει ότι τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα όπως κάθε άλλη περιοχή. Δεν σχολιάζουμε μελλοντικές ενέργειες που μπορεί να συμβούν ή όχι, ενθαρρύνουμε τα κράτη να σταματήσουν προκλητικές ενέργειες, συμπεριφορές και δηλώσεις. Η Τουρκία, κατέληξε, είναι σημαντική χώρα και θέλουμε να παραμείνει σε προσανατολισμό προς τη Δύση».
Παρόμοια στάση τήρησε και η ΕΕ, αφού ο Ύπατος Εκπρόσωπος της για την εξωτερική πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ τόνισε τη θέληση της ΕΕ για παύση των τουρκικών προκλήσεων δηλώνοντας, «είμαστε σε στενή επαφή με τους συναδέλφους μας, τους υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και επίσης της Κύπρου, προκειμένου να παρακολουθήσουμε την κατάσταση των γεωτρήσεων και καλούμε την Τουρκία να σταματήσει τη γεώτρηση στις περιοχές όπου υπάρχει ΑΟΖ ή χωρικά ύδατα της Κύπρου και της Ελλάδας».
Παρόλα αυτά, η υποτιθέμενη πολιτική υποστήριξη των Αμερικάνων και της ΕΕ παραμένει ασαφής και πιθανότατα απλά μια τρύπα στο νερό, αφού η Τουρκία δεν χρειάζεται κάποιο για να της υποδεικνύει το που δεν δικαιούται να «τρυπά», αλλά χρειάζεται κάποιο να της απαγορεύει να παραβιάζει ξένα κυριαρχικά δικαιώματα. Ο κ. Μπορέλ, μίλησε για ΑΟΖ και χωρικά ύδατα Ελλάδας και Κύπρου, κάτι το οποίο αφήνει στην κρίση των Τούρκων για να το ερμηνεύσουν κατά πως θέλουν, όπως άλλωστε πράττουν μέχρι τώρα. Θα επικαλεστούν ξανά ότι δεν παραβιάζουν την ελληνική ΑΟΖ, αφού ακόμα δεν οριοθετήθηκε και δεν παραβιάζουν χωρικά ύδατα της Ελλάδας, αφού σύμφωνα με την τουρκική πολιτική τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα. Επίσης, είναι ξεκάθαρο ότι και οι Αμερικάνοι, αλλά και η ΕΕ, τηρούν ξανά μια πολιτική ίσων αποστάσεων. Η Τουρκία παρόλα αυτά, είναι ένα κράτος-τρομοκράτης που δεν καταλαβαίνει από Δίκαιο και ο μόνος τρόπος για αντιμετώπιση των παράνομων ενεργειών της, είναι η αποτροπή των. Η Κύπρος και η Ελλάδα είναι κράτη-μέλη της ΕΕ και επιβάλλεται να ενεργήσουν έτσι ώστε να διεκδικηθεί άμεσα πιο πρακτικός τρόπος τερματισμού των τουρκικών ενεργειών. Όσον αφορά την κυπριακή ΑΟΖ, παραμένει γνωστό ότι η θέση των Τούρκων είναι ότι «διαφυλάττουν τα δικαιώματα των τ/κ». Έτσι, ο Ερντογάν συνεχίζει να παριστάνει τον πειρατή της περιοχής, χωρίς να τον σταματούν οι λεκτικές υποστηρίξεις των Ευρωπαίων αξιωματούχων προς την Κύπρο.
Το ιδανικό βραχυπρόθεσμο σενάριο για τη διασφάλιση της κυριαρχίας του Ελληνισμού, η οποία εκτείνεται μέχρι την ελληνική μας μεγαλόνησο, θα αποτελέσει αρχικά η μονομερής ανακήρυξη ελληνικής ΑΟΖ. Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε για ποιο λόγο η ελληνική κυβέρνηση στράφηκε κατευθείαν προς την Αίγυπτο και την Ιταλία, ενώ μπορεί άμεσα να υπογράψει οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών με την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι δύο ΑΟΖ είναι πολύ σημαντικό να οριοθετηθούν επίσημα, με αποστολή συντεταγμένων στον ΟΗΕ και να πραγματοποιηθεί άμεσα η ένωση τους. Βέβαια, είναι πολύ σημαντικό να πραγματοποιηθεί οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο, απλά αυτό το γεγονός είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο, ενώ η ένωση των ΑΟΖ του Ελληνισμού είναι πρακτικά ευκολότερο και εφικτό να πραγματοποιηθεί άμεσα και θα αποτελέσει την καλύτερη απάντηση στο επαίσχυντο τουρκολιβυκό μνημόνιο, που διαχωρίζει τις δύο ΑΟΖ στη μέση. Με αυτό τον τρόπο, η Μεσόγειος θα αποτελέσει ένα θαλάσσιο αντι-τουρκικό οχυρό που θα ξεκινά από την Ιταλία, θα εκτείνεται σε Ελλάδα και Αίγυπτο και θα καταλήγει στην πολύπαθη Κυπριακή ΑΟΖ, ακυρώνοντας πρακτικά τις συμφωνίες Τουρκίας-Λιβύης. Μία τέτοια εξέλιξη θα ενισχύσει περαιτέρω τις γεωπολιτικές επεκτάσεις της συμφωνίας για τον EastMed. Είναι πολυσήμαντο να πραγματοποιηθούν παρόμοιες ενέργειες, καθιστώντας έτσι την Ανατολική Μεσόγειο σε ένα συμμαχικό σταυροδρόμι, με την Ιταλία στη δύση, την Ελλάδα στον Βορρά, την Αίγυπτο στον Νότο και την Κύπρο στην Ανατολή. Η Τουρκία τότε θα έχει να αντιμετωπίσει πολύ σοβαρότερα προβλήματα από τις γενικόλογες προτροπές της ΕΕ.