Ὁ Χριστὸς κατέβηκε στὸν Ἅδη, εἰσῆλθε μέσα στὸ κράτος τοῦ διαβόλου μὲ
σκοπὸ νὰ συντρίψη τὶς πύλες τοῦ Ἅδου, στὴν πραγματικότητα γιὰ νὰ
καταργήση τὸν θάνατο καὶ τὸ κράτος τοῦ διαβόλου[…] γιὰ νὰ κυριεύση καὶ
νὰ ὑποδουλώση τὸν διάβολο, ὁ ὁποῖος τότε ἦταν ἄρχοντας τοῦ θανάτου καὶ
τοῦ Ἅδου. […] γιὰ νὰ γεμίση τὰ πάντα μὲ τὸ φῶς τῆς θεότητός Του[…] γιὰ
νὰ ἐπαναληφθοῦν καὶ νὰ γίνουν καὶ ἐκεῖ ὅσα ἔγιναν στὴν γῆ. Ὅπως στὴν γῆ
κήρυξε τὴν εἰρήνη, ἔδωσε ἄφεση ἁμαρτιῶν ἔγινε αἰτία σωτηρίας γιὰ
. Πῶς ὅμως ὁ Ἅδης ἀναγνώρισε τὰ τραύματα τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ ὁ
Χριστὸς δὲν εἶχε σῶμα, ἀλλὰ μόνο ψυχή; Τὸ ἐρώτημα αὐτὸ τίθεται γιατί σὲ
ἕνα τροπάριο τοῦ Μ. Σαββάτου λέγεται ὅτι ὁ Ἅδης ἐπικράνθη βλέποντας
ἄνθρωπο θνητὸ ποὺ εἶχε θεωθῆ καὶ ἦταν γεμάτος ἀπὸ τὶς πληγὲς τοῦ
Σταυροῦ. “Ὁ Ἅδης, Λόγε, συναντήσας σοι, ἐπικράνθη, βροτὸν ὁρῶν
τεθεωμένον, κατάστικτον τοῖς μώλωψι καὶ πανσθενουργόν, τῷ φρικτῷ τῆς
μορφῆς δὲ διαπεφώνηκεν”. Δηλαδή, ὁ Χριστός, καίτοι ἦταν γεμάτος ἀπὸ
πληγές, ταυτόχρονα ἦταν παντοδύναμος.
. Στὸν Ἅδη κατέβηκε ἡ
ψυχὴ τοῦ Χριστοῦ μαζὶ μὲ τὴν θεότητα, ὁπότε, οἱ πληγὲς ποὺ εἶχε ὁ
Χριστὸς ἦταν ἢ πληγὲς τῆς ψυχῆς ἢ πληγὲς τῆς θεότητος. Τὸ δεύτερο
ἀποκλείεται, ὁπότε πρέπει νὰ ὁμολογηθῆ ὅτι ἦταν πληγὲς τῆς ψυχῆς. Ἀλλά,
πῶς εἶναι δυνατὸν οἱ πληγὲς τοῦ σώματος, ποὺ ἔγιναν πάνω στὸν Σταυρὸ νὰ
θεωρηθοῦν καὶ πληγὲς τῆς ψυχῆς;
. Κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ
Πάθους, ὅταν ἔπασχε τὸ σῶμα, δὲν συνέπασχε ἡ θεότητα, ἀλλὰ παρέμεινε
ἀπαθής. Ὅμως, μαζὶ μὲ τὸ σῶμα συνέπασχε καὶ ἡ ψυχὴ τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἅγιος
Νικόδημος ὁ ἁγιορείτης ἐξηγεῖ ὅτι ἄλλες ἐνέργειες τῆς ψυχῆς ἐνεργοῦν
χωρὶς τὴν συνέργεια τοῦ σώματος, ὅπως ὁ νοῦς, ἡ διάνοια ποὺ ἐνεργοῦν καὶ
ὅταν ἠρεμῆ τὸ σῶμα, καὶ ἄλλες ἐνέργειες τῆς ψυχῆς, ὅπως ἡ φαντασία καὶ ἡ
αἴσθηση δὲν μποροῦν νὰ ἐνεργοῦν χωρὶς τὸ σῶμα. Ἔτσι, ὅταν μαστιγωνόταν
τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τότε οἱ τύποι καὶ οἱ ἀμυδρὲς φαντασίες τῶν μαστίγων
καὶ τῶν παθῶν χαράσσονταν καὶ στὴν ψυχὴ τοῦ Χριστοῦ. Ἑπομένως, τὰ
σημάδια τοῦ σώματος διαβιβάστηκαν καὶ στὴν ψυχή, καὶ αὐτὰ εἶδε ὁ Ἅδης.
Ἄλλωστε, αὐτὸ συμβαίνει καὶ μὲ τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Ὁ Μ. Βασίλειος
λέγει ὅτι ἐκεῖνοι ποὺ ἔπραξαν τὰ φαῦλα καὶ πονηρὰ θὰ ἀναστηθοῦν εἰς
ὀνειδισμὸν καὶ αἰσχύνην “ἐνορῶντες ἐν ἑαυτοῖς τὸ αἶσχος καὶ τοὺς τύπους
τῶν ἡμαρτημένων”… Πάντοτε θὰ ὑπάρχουν στὴν μνήμη τῆς ψυχῆς τὰ ἴχνη τῆς
ἁμαρτίας ποὺ ἔγιναν μὲ τὸ σῶμα τους, σὰν μία βαφὴ ποὺ δὲν ξεπλένεται καὶ
δὲν ξεβάφει ποτέ.
Ἐπιλεγμένα ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ βιβλίο
τοῦ Μητρ. Ναυπάκτου Ἱεροθέου:
«Οἱ Δεσποτικὲς Ἑορτές»